Reisgedrag is gewoontegedrag en dat verander je niet zomaar. Toch weten we steeds beter wat automobilisten kan verleiden om vaker de fiets of het openbaar vervoer te pakken, of een thuiswerkdag in te plannen. Tim: “In bijna 10 jaar BMN heb ik geleerd dat je met alleen communicatie en gedragscampagnes de oorlog niet wint. Er moet ook écht iets veranderen in de context.” Zo heeft een campagne over thuiswerken geen effect als er in de arbeidsvoorwaarden geen ruimte is om dit te doen. Of maakt een vergoeding voor het ov niets uit als de first- en lastmile niet op orde zijn. En dan heeft iedereen ook nog eigen motieven en weerstanden om wel of niet gebruik te maken van andere vervoersmiddelen, blijkt uit een recent onderzoek onder autoforenzen in Zuid-Nederland van SmartwayZ.NL.
De reiziger motiveren, faciliteren en gelegenheid bieden
“Wil je een significante stap maken met de mobiliteitstransitie, dan moet je drie dingen doen”, legt Tim uit. “Zorg er ten eerste voor dat mensen gemotiveerd zijn om een ander vervoersmiddel te pakken of thuis te werken. Om ze hiertoe te verleiden, helpt een goede communicatie- of gedragscampagne. Zorg er ten tweede voor dat mensen een alternatieve reiskeuze kúnnen maken. Hierbij speelt de werkgever een sleutelrol. Bijvoorbeeld door afspraken te maken over thuiswerkdagen of een aanschafvergoeding te bieden voor een elektrische fiets. En ten slotte: zorg ervoor dat mensen de gelegenheid hebben om de juiste keuze te maken. Bijvoorbeeld met veilige snelfietsroutes of een ov-halte in de buurt. Hiervoor hebben we de overheid nodig. Motiveren, faciliteren en gelegenheid bieden dus. BMN brengt al deze invalshoeken samen zodat er maatregelen en interventies opgezet worden waarmee we écht impact maken op de mobiliteitstransitie.”
Sleutelrol van werkgevers met de juiste inzichten en advies
BMN ondersteunt werkgevers bij het pakken van hun rol met inspiratie, onderzoek en advies. Birgitta Jansen, communitymanager bij BMN: “In Breda wilde een thuiszorgorganisatie meer medewerkers op de fiets krijgen. Uit onze postcodeanalyse en enquête kwamen interessante inzichten naar voren. Zo bleek een groot deel van de werknemers op (elektrische) fietsbare afstand van het werk te wonen. Deze werknemers wilden ook best fietsen, maar de drempel om een elektrische fiets aan te schaffen was te hoog. Op basis hiervan heeft de organisatie een leasefietsregeling ingevoerd. De eerste 10 medewerkers hebben zich inmiddels aangemeld!” BMN heeft zo al meer dan 500 Brabantse bedrijven geadviseerd. En met resultaat, in de loop der jaren zijn er zo’n 1.200 maatregelen genomen.
Toch staat het mobiliteitsbeleid niet bij elke werkgever hoog op de agenda. “Terwijl een flexibel en modern mobiliteitsbeleid je als werkgever een streepje voor kan geven ten opzichte van concurrenten bij het zoeken naar nieuw talent”, zegt Birgitta. “Dat is geen overbodige luxe met de huidige arbeidsmarkt!” Wil je als werkgever weten hoe jouw mobiliteitsbeleid het doet ten opzichte van branchegenoten? Birgitta: “Vul dan onze mobiliteitsindex in. Dat is een mooie start van een goed gesprek over de kansen voor duurzamer reizen.”
Meer impact maken met samenwerking
BMN verbindt ook bedrijven met elkaar om te werken aan gezamenlijke maatregelen. “Hierdoor hoeft een werkgever niet alle kosten alleen te dragen”, legt Birgitta uit. “Zo is het sitemanagement van de High Tech Campus in Eindhoven met een aantal grote bedrijven aan de slag gegaan met het faciliteren van genoeg fietsparkeerplaatsen en het verlengen van ov-haltes op de campus, om plaats te bieden aan langere bussen. Ook worden er op verschillende bedrijventerreinen plannen gemaakt voor gezamenlijke voorzieningen voor deelmobiliteit of de fiets.” Als werkgevers hun krachten bundelen, kunnen grotere maatregelen genomen worden waar vaak aanpassingen in de openbare ruimte voor nodig zijn. En daar komt ook de overheid om de hoek kijken.
Samenwerking met overheid essentieel op weg naar structurele gedragsverandering
“Daarom zijn de onderzoeken die BMN doet zo belangrijk”, licht Tim toe. “Dan kunnen werkgevers met concrete cijfers over het potentieel in gesprek met een gemeente.” Het samenbrengen van de vraag en het juiste aanbod is ontzettend belangrijk om structurele gedragsverandering voor elkaar te krijgen. “Wat mij betreft mogen overheden echt een stap naar voren zetten in hun betrokkenheid en commitment om samen met werkgevers deze vraagstukken op te pakken. Ze kunnen zoveel voor elkaar betekenen.” Want andersom kunnen ook gemeenten of provincies mobiliteitsoplossingen niet alleen realiseren. Het helpt als werkgevers passende maatregelen nemen op die oplossingen. “Zo zetten we in op alle drie de aspecten: de reiziger motiveren, faciliteren en gelegenheid bieden.” Tim roept overheden en werkgevers dan ook op om actief met elkaar in gesprek te gaan. “Daar willen we als BMN graag bij helpen. Aarzel dus vooral niet om contact op te nemen. Samen zetten we een stap in de mobiliteitstransitie.”
