Publicatiedatum: 03-05-2023
Sinds 2019 werkt SmartwayZ.NL samen met deelmobiliteit-ontwikkelaar Buurauto aan het concept Buurauto-NOOM. Het idee: buiten de woonwijk staan meerdere deelauto's geparkeerd die op afroep naar de eindgebruiker rijden (ook wel Automated Valet Parking (AVP) genoemd). Vervolgens kan de eindgebruiker instappen, en zijn of haar weg zelf vervolgen. De deelauto is volledig elektrisch en functioneert, als die stilstaat, als buurtbatterij. Na drie jaren onderzoeken, ontwikkelen en testen zijn nu de resultaten van het gedragsonderzoek en de maatschappelijke value case bekend.

XTNT onderzocht de effecten op verkeersveiligheid en perceptie bij overige verkeersdeelnemers. Ecorys bracht de maatschappelijke meerwaarde van elektrische deelauto’s met AVP in kaart. Hieronder delen we vier conclusies van de onderzoeken. De uitgebreide informatie en het volledige opzet van de onderzoeken kan je lezen in de rapporten.

 

 1. Zeer positieve value case AVP

Uit het onderzoek van Ecorys blijkt dat het clusteren van deelauto's in combinatie met AVP een grote maatschappelijke meerwaarde heeft. Zelfs wanneer valet parking niet-geautomatiseerd wordt en de auto's door een chauffeur worden voorgereden, zijn de maatschappelijke welvaartseffecten veel hoger dan de meerkosten van valet parking. Dat komt met name doordat vrijgekomen parkeerplaatsen voor andere doeleinden, zoals openbaar groen, gebruikt kunnen worden. Daarmee draagt het bij aan de klimaatadaptie, hittestress, waterberging, etc. Daarnaast kan de elektrische auto als wijkbatterij worden gebruikt. Voor een stad als Breda zijn de baten rond de 800.000 - 1.200.000 euro per jaar, tegen een kostenplaatje van 150.000 - 375.000 euro per jaar. Uitgerold over heel Brabant en Limburg kunnen de baten oplopen tot 14 miljoen euro per jaar.

 

2. Toegevoegde waarde voor deelauto's

Uit het onderzoek van Ecorys blijkt verder dat valet parking de toegevoegde waarde van deelauto's kan verhogen. Doordat deelauto's met (automated) valet parking een groter verzorgingsgebied hebben, wordt autodelen in een stad als Breda voor ongeveer vijf keer meer mensen mogelijk. Dat heeft een positief effect op de vervoersarmoede. Ook maken deelautogebruikers een bewustere keuze voor het gebruik van de auto. Daarnaast leidt het clusteren van deelauto's tot logistieke voordelen voor aanbieders en overheden. Zo kan de batterijcapaciteit van de vloot gezamenlijk worden beheerd, efficiënter worden benut en worden de deelauto's interessanter als wijkbatterij. Dat heeft weer een positief effect op de energietransitie en de verlichting van het stroomnet.

 

3. Mogelijk positief effect op verkeersveiligheid

In een woonwijk in Breda onderzocht XTNT de effecten van een zelfrijdende auto op de verkeersveiligheid. Daar voerden zij in november 2022 verschillende proefritten uit. Voor de tests zetten zij een auto in met daarop een opvallende sticker met het woord 'zelfrijdend'. Er zat wel steeds een bestuurder in de auto. Uit het onderzoek kwam naar voren dat een auto die eruitziet als een zelfrijdende auto, over het algemeen geen negatief effect heeft op het gedrag van andere verkeersdeelnemers. Zij vertonen weinig onvoorspelbaar gedrag wanneer zij dit voertuig tegenkomen. Ook is er weinig sprake van afleiding. Voetgangers leken het meest te reageren op de testauto, door te stoppen en de auto te bekijken. Aangezien zij zich in deze situatie op de stoep bevonden, had dit geen invloed op de verkeersveiligheid. Het negatieve effect op de verkeersveiligheid lijkt dus beperkt. Sterker nog: er is sprake van veiliger gedrag. XTNT reed voor dit onderzoek ook met een anonieme controle-auto met een duidelijk zichtbare bestuurder rond in de wijk. Automobilisten hielden meer afstand wanneer zij opmerkten dat het om een zelfrijdende auto ging. Daarbij ervaarden de bestuurders minder ongeduldig gedrag van andere automobilisten ten opzichte van de zelfrijdende auto, vergeleken met de controle-auto. De informatie over het zelfrijdende aspect zorgt in dit onderzoek voor verkeersveiliger gedrag bij automobilisten.

 

4. Geen bezwaar tegen lagere snelheid

Een auto die eruitziet als een zelfrijdende auto heeft volgens dit onderzoek een positief effect op de houding van overige verkeersdeelnemers. En daarmee ook op de verkeersveiligheid. Aanvullend op dit praktijkonderzoek in de woonwijk, voerde XTNT een attitudeonderzoek onder de bewoners uit. Op basis van de antwoorden op een groot aantal enquêtes blijkt dat de lagere snelheid van een zelfrijdende auto (15 kilometer per uur in een woonwijk waar 30 kilometer per uur de maximumsnelheid is) naar verwachting niet leidt tot irritatie. 

 

Meer weten?

Lees alle conclusies en aanbevelingen door te klikken op de knoppen hieronder.

 

Deelresultaten Buurauto NOOM Bekend