1 maart 2023, begin van de middag. Een ongeluk met een camper op de John F. Kennedylaan in Eindhoven is de start van een serie incidenten die ervoor zorgen dat de drukke doorgangsweg tot ver in de avond (deels) is afgesloten. “Het camperincident veroorzaakte een flinke ravage op de baan richting Eindhoven”, vertelt Karel Meulendijk, directievoerder/calamiteitencoördinator bij de gemeente. “Vervolgens ontstond er in de kijkersfile voor het ongeluk een kettingbotsing met 9 auto’s, gevolgd door een derde incident met olielekkage aan het begin van de avond. Het was de hele dag een komen en gaan van hulpdiensten, bergers, calamiteitenaannemer, opruimploegen. En omdat dit niet gecoördineerd tussen wegbeheerders verliep, duurde de afhandeling van de incidenten erg lang. Daar kwam bij dat wij als gemeente pas laat geïnformeerd werden over de incidenten. Die dag was voor gemeente Eindhoven een bevestiging dat het een goede keus is om toe te treden tot het proces Stedelijk Incident Management.”
Intensieve samenwerking
De voorbereidingen voor die toetreding zijn in 2022 gestart. SmartwayZ.NL, Rijkswaterstaat, Verkeerscentrale Zuid-Nederland, provincie Noord-Brabant en Brabantse gemeenten werken sinds die tijd samen aan een proces waarbij incidenten op gemeentelijke IM-wegen (veelal doorgaande routes) snel en veilig worden afgehandeld. Gemeente Eindhoven is de eerste gemeente onder de grote rivieren die volgens de nieuwe aanpak gaat werken. Kern van die aanpak is een betere informatie-uitwisseling en een betere samenwerking, stelt René van Zutphen, projectleider Stedelijk Incident Management bij SmartwayZ.NL. “Daarbij is een grote rol weggelegd voor de Verkeerscentrale Zuid-Nederland en de weginspecteur van Rijkswaterstaat. Die weginspecteur gaat ook opereren op gemeentelijke wegen die zijn aangemerkt als IM-weg. Het eerste deel van de Kennedylaan is nog A50 en valt al onder het beheer van Rijkswaterstaat. Het werkgebied van de weginspecteur van Rijkswaterstaat is nu verruimd naar de rest van de Kennedylaan tot aan de stadsring (Berenkuil) en de Eisenhowerlaan, die in beheer zijn bij de gemeente.”
Het IM-proces
Het proces ziet er als volgt uit: op het moment dat een incident gemeld wordt bij 112, ziet de centralist direct dat het om een IM-weg gaat. De melding wordt doorgezet naar de Verkeerscentrale Zuid-Nederland. De Verkeerscentrale schakelt het centraal meldpunt in voor de inzet van een IM-berger en stuurt een weginspecteur op pad. De gemeente wordt geïnformeerd. Hiervoor heeft Eindhoven een speciaal 24/7 calamiteitennummer opengesteld, ook voor politie en weginspecteurs. Eenmaal ter plaatse stelt de weginspecteur het incident veilig of neemt de beveiliging over van de politie. De weginspecteur zorgt voor een warme overdracht richting calamiteitenaannemer, waarbij veiligheid en een goede afstemming van de werkzaamheden centraal staan. Op die manier hoeft een afsluiting niet langer te duren dan nodig is.
Inzicht
“Voor de gemeente is het belangrijk dat we tijdig en goed geïnformeerd zijn”, stelt Meulendijk. “Uiteraard op het moment zelf, maar we hebben ook veel aan de overzichten achteraf. Eindhoven is nu al de vijfde stad van het land, en we gaan de komende jaren nog veel bijbouwen. Mobiliteit, bereikbaarheid en economie zijn belangrijke speerpunten. Na de zomer gaan we het IM-proces evalueren. Mogelijk dat we dan besluiten meerdere belangrijke gemeentelijke wegen als IM-weg aan te wijzen.”
Breda en Helmond
In navolging van Eindhoven zijn ook Breda en Helmond bezig met de voorbereidingen voor Stedelijk Incident Management. SmartwayZ.NL speelt ook hierbij de rol van verbinder tussen gemeenten, provincie Noord-Brabant, Rijkswaterstaat en Verkeerscentrale Zuid-Nederland. Van Zutphen: “In Breda werken we toe naar IM op de noordelijke rondweg en in Helmond op de N612, N270 en N279. De verwachting is dat dit voor beide steden in het najaar van 2023 gerealiseerd kan zijn.”
