Publicatiedatum: 16-06-2021
De veelzijdigheid in werk en in mensen. Het maakt logistiek voor Jacqueline de Rijk-Heeren het mooiste vak dat er is. Ze bouwde met haar man Jan de afgelopen decennia Jan de Rijk Logistics op: een van de top tien spelers in transport en logistiek in Nederland. Nog steeds is het echtpaar nauw betrokken bij dat levenswerk. Tegelijkertijd zetten ze zich allebei ook voor andere doelen in. Zo is Jacqueline lid van de Programmaraad van SmartwayZ.NL.
Portretfoto Jacqueline de Rijk naast tv schermen

Internationaal vervoer, Benelux- en retaildistributie, pharmalogistiek en warehousing. Het zijn de drie pijlers van Jan de Rijk Logistics. ‘Middenin al die dynamiek mogen staan, tussen allerlei soorten mensen van de vloer tot aan de boardroom, met een gezond bedrijf: dat vind ik een groot geluk. Dat geldt ook voor het feit dat we de juiste mensen hebben in ons bedrijf, want zij maken het verschil. Het zorgt ervoor dat ik ook op andere vlakken en in andere organisaties iets kan betekenen. En dat doe ik met veel plezier.’

Bijzondere tijd

Ook al draaien ze niet meer rechtstreeks aan de knoppen – ‘we hebben een uitstekend directieteam’ – toch weten Jan en Jacqueline nog steeds van de hoed en de rand van hun bedrijf. ‘Het is niet meer van ons alleen afhankelijk en zo hoort het ook. De belangen zijn groot: Jan de Rijk Logistisch heeft een jaaromzet van ruim 230 miljoen euro, 700 trekkende eenheden en 1.300 trailers – plus ingehuurde trekkers – en meer dan 20 vestigingen in Europa. Maar we hebben dit samen opgebouwd en laten het dus niet los. Zeker niet nu, in deze bijzondere tijd. Toen de coronapandemie begon waren we bezorgd over wat er op ons af kwam. Vrijwel direct zijn we een coronateam gestart om snel te kunnen inspelen op de ontwikkelingen. Gelukkig viel de impact mee. Sommige onderdelen van de organisatie werden flink getroffen, andere compenseerden dat. Uiteindelijk werd 2020 bedrijfsmatig gezien een goed jaar. Toch is er veel veranderd en dat geldt natuurlijk voor de hele samenleving.’

 

‘Ik vind dat we kennis moeten delen, want de logistieke sector – en daarmee ook de samenleving - staat voor grote uitdagingen’

 

Het positieve meenemen

Op logistiek gebied springt daarbij allereerst het thuiswerken in het oog. ‘Deze tijd is ons overkomen en ook in negatieve dingen moet je het positieve kunnen zien en meenemen. Het thuiswerken hoort daarbij, we hebben daar nu allemaal de voordelen van kunnen zien. Een chauffeur of warehousemedewerker moet op locatie zijn, maar een factuur voorbereiden kan net zo goed thuis. Iedereen die bij ons thuis kon werken, deed dat dus ook. Vergaderen ging prima online en onze mensen uit Amsterdam hoeven daarvoor ook in de toekomst echt niet meer naar Roosendaal te komen. Om dat thuiswerken een goede plek te geven in onze organisatie nam onze informatiemanager het initiatief voor een thuiswerkbeleid. Daarin staan alle mogelijkheden: van minimale en maximale tijden tot aan de financiële ondersteuning voor goede thuiswerkfaciliteiten. Zo weet iedereen waar hij of zij aan toe is. Dat beleid bespaart kosten, tijd en Co2-uitstoot en daar profiteren we allemaal van. Het scheelde ook dat we er technisch al lang klaar voor waren, bij ons is nagenoeg alles gedigitaliseerd.’

Bouwen aan systemen

Dat past naadloos bij het ondernemen met visie, dat zo tekenend is voor De Rijk. ‘Ik ga niet nostalgisch doen, maar toen wij 50 jaar geleden begonnen was er nauwelijks technische hulp. Toen die vernieuwingen er kwamen, zagen we direct in dat we met automatisering en digitalisering veel efficiënter konden werken en dus groeien. We hebben dan ook al heel vroeg een basis gelegd voor ons geavanceerde automatiseringssysteem en daar bouwen we nog steeds op door. Nu zijn we zo ver geautomatiseerd dat de systemen zelf mee plannen. Heeft de geplande chauffeur onvoldoende uren? Dan komt dat in beeld. Wordt er voor een vracht de verkeerde vrachtwagen gepland? Ook dat zie je. En al onze vestigingen zijn aan elkaar gekoppeld. Zoiets vergt tijd om op te bouwen, dat doe je niet in één keer. En het lukt alleen met goede mensen, in de juiste balans van kennis, ervaring en frisse ideeën.’

Grote uitdagingen

Behalve efficiency, leveren die IT-systemen ook een schat aan data. ‘We meten alles: van bandenslijtage tot aan uitstoot. Dat zorgt er samen met onze enorme ervaring voor dat we precies weten hoe ons vak in elkaar steekt. Ik vind dat we die kennis moeten delen, want de logistieke sector – en daarmee ook de samenleving - staat voor grote uitdagingen. Die door de coronaperiode nog eens extra zijn uitvergroot. Het duurzaamheidsvraagstuk, de bereikbaarheid, de arbeidsmarkt, de verdergaande digitalisering, internationale concurrentie. Kijk bijvoorbeeld maar naar de recente uitspraak over Shell. De vervuiler gaat betalen. Maar wie is dat? Alleen de vervoerder of ook de afnemer? En om welke uitstoot gaat het eigenlijk? Wat zijn de effecten van maatregelen? Hoe zorgen we er samen voor dat er toch voldoende bouwmateriaal voor nieuwbouw in binnensteden kan worden aangeleverd? De binnensteden moeten uitstootvrij zijn, maar dat komt voor de techniek nog te vroeg. Hoe lossen we dat op?’

Minder bewegingen op de weg

Diezelfde vraag kun je stellen over de dichtslibbende infrastructuur. ‘We zien het de laatste weken weer: iedereen werkt zogezegd nog thuis, maar de filemeldingen lopen op. Personenauto’s gaan dus weer een rol spelen op de wegen en dat heeft invloed op bereikbaarheid. Hoe houden we het thuiswerken meer vast? Maar ook: hoe halen we meer vrachtwagens van de weg? Data kan ons helpen om andere keuzes te maken: ritten op andere tijdstippen plannen bijvoorbeeld. Wij zien zelf ook veel mogelijkheden in multimodaal vervoer en rijden al een tijd met twee treinen per dag naar Milaan. Daarmee houden we zo’n 128 wagens van de weg en we gaan ons nu ook richten op Spanje. Dat lijkt makkelijker gezegd dan gedaan, het is een speciale tak van sport in het internationale vervoer. Daar heb je andere mensen voor nodig en die we hebben dus aangenomen. Een investering in mensen, geld en tijd, maar we weten waar we het voor doen: minder bewegingen op de weg. Die treintransporten kunnen volgens ons nog flink groeien, maar dan moet er wel worden gewerkt aan de railinfrastructuur. En dat kunnen wij niet alleen.’

Belangrijk voor ons allemaal

Daaruit blijkt maar dat de oplossingen soms simpel lijken, maar in werkelijkheid enorm complex zijn. ‘Er zijn zoveel belangen en partijen bij betrokken. Alleen door samen te werken kun je iets bereiken. Binnen het bedrijfsleven, maar zeker ook met de overheid. Dus toen ik werd gevraagd voor SmartwayZ.NL heb ik niet geaarzeld. We kunnen veel voor elkaar betekenen. Wij met onze ervaring en slimme data die zaken inzichtelijk maken en onderbouwen. SmartwayZ.NL als de onmisbare link tussen het bedrijfsleven en de regionale en landelijke politiek. Zo komen belangrijke onderwerpen op de juiste plekken en bij de juiste personen onder de aandacht. En SmartwayZ.NL is ook een plek om samen nieuwe oplossingen te vinden. In de Programmaraad komen daarvoor bestuurders van overheden, bedrijven en kennisinstellingen in Zuid-Nederland samen. Dat werkt perfect, ook al omdat de vergaderingen heel goed zijn georganiseerd. In zijn geheel vind ik dan ook dat SmartwayZ.NL interessante onderwerpen goed aansnijdt en het is erg prettig om kennis, kunde en data met elkaar uit te wisselen. Zo kunnen we samen stappen zetten die uiteindelijk belangrijk zijn voor ons allemaal.’